Հիսուսի ազդարարությունը

«Վարդապե՛տ, ասա եղբորս, որ ժառանգությունը ինձ հետ բաժանի»: Եվ Նա նրան ասաց. «Ո՛վ մարդ, Ինձ ո՞վ դատավոր կամ բաժանարար կարգեց ձեր վրա»: Ապա ժողովրդին ասաց. «Տեսեք, որ զգույշ լինեք ամեն տեսակ ագահությունից, որովհետև մարդու կյանքը իր կուտակած հարստության մեջ չէ» (Ղուկ. ԺԲ 13-15):

Ժառանգության խնդրի պատճառով դիմող այս մարդու հանդեպ Հիսուսի մերժողական վերաբերմունքի մասին երկար եմ խորհել: Ինչո՞ւ է Հիսուս մերժում մեկին, ով դիմել էր Իրեն՝ արդար դատաստան խնդրելու համար: Որքա՜ն խիստ մերժում է, որը սկսվում է հանդիմանությամբ. «Ինձ ո՞վ դատավոր կամ բաժանարար կարգեց ձեր վրա»: Ես նախապես կարծում էի, թե Հիսուս չպետք է մերժեր այս խնդրարկուին, բայց խորին հոգեբանական ուսումնասիրությունը ինձ այն համոզմանն առաջնորդեց, որ Հիսուս լիովին իրավունք ուներ մերժելու կարգավորել այս ժառանգական հարցը:

Ուրեմն, նախ փնտրենք շարժառիթը, թե ինչո՞ւ Հիսուս մերժեց այս խնդրանքը, և ապա ուշադրություն դարձնենք այն զգուշացմանը, որ Հիսուս ուղղեց այս երկու եղբայրներին. «զգու՛յշ եղեք ամեն տեսակ ագահությունից, որովհետև մարդու կյանքը իր կուտակած հարստության մեջ չէ»:

Հիսուսի մերժումը ոմանք բացատրում են հետևյալ կերպ. «Հիսուս,- ասում են,- ուզում էր հոգ տանել ու զբաղվել հոգիների հավիտենական փրկությամբ և, հետևաբար, մարդկային մյուս հոգսերն ու շահերն Իր համար անկարևոր և օտար էր համարում»: Այս բացատրությունը սխալ և անընդունելի է: Նման մեկնաբանության դեպքում Ավետարանի հակառակորդները իրավունք կունենան վարկաբեկելու Ավետարանը: Ճշմարիտ է, որ Հիսուս առաջին տեղում դրեց հոգիների փրկության հարցը, սակայն պետք չէ մոռանալ, որ մեր Տերը անսահման համակրանք ու կարեկցանք ցուցաբերեց անարդարության ծանր լծին ենթարկված բոլոր անզորների ու թշվառների նկատմամբ և հրաշագործություններ արեց՝ նրանց դառը կացությունը մեղմացնելու համար: Հիսուսի այս կարեկցանքն ու խանդաղատանքը չի կարելի համեմատել որևէ այլ գթության ու գուրգուրանքի հետ: Վերցրե՛ք Ավետարանից Հիսուսի գթությունը և ավերած պիտի լինեք ողջ Ավետարանն իսկ: Ահա հենց այս պարագան է, որ կուզեմ նախապես ձեր ուշադրությանը հանձնել և համոզում առաջացնել առ այն, որ Հիսուսո՛վ է, որ գթությունն ու կարեկցանքը ամենաքաղցր ու զեղուն կերպով մարմնացած են աշխարհում՝ իբրև մեղմացում և դարման վշտի ու տառապանքի:

Հիմա գամ բուն խնդրին. ինչո՞ւ Հիսուս չուզեց միջամտել այս ժառանգական վեճին: Հավատացյալնե՛ր, մարդկային հասարակության վրա ներգործելու երկու միջոց կա, մեկը՝ արտաքին, մյուսը՝ ներքին: Առաջինի մեջ ներառվում են օրենքներ սահմանելը, կանոններ կարգելը, կառավարություններ փոխելը, վարչական միջոցներ ստեղծելը, քաղաքական, վարչական ու բարոյական սահմաններ գծելը: Երկրորդը ներառում է ներքին միջոցներ, այսինքն՝ սրտի ու կամքի վրա ներգործելով՝ ներքին տրամադրությունների փոփոխումը, դրանք դեպի բարին, դեպի կատարյալն ու դեպի ազնվացումը առաջնորդելը: Այս երկու մեթոդներից Հիսուս ընտրեց երկրորդը և Իր այդ ընտրությանը մինչև վերջ անայլայլորեն հավատարիմ մնաց: Միայն սա բավական է՝ ապացուցելու Նրա առաքելության աստվածայնությունն ու Իր գործի հավիտենական արժեքը:

Մի պահ ենթադրենք, որ Հիսուս այս ժառանգական հարցի առթիվ առաջին միջոցը, այսինքն՝ արտաքին եղանակը ընտրած լիներ, արդյոք ի՞նչ հետևանք կունենար այս ժառանգական խնդիրը: Գաղտնիք չէ, որ այս հարցը ուրիշ այլ խնդիրների հետ էլ կարող էր շաղկապված լինել, այսինքն՝ կարող էր հարց ծագել, թե արդյո՞ք ժառանգորդները հավասարապես ժառանգական իրավունք ունեին, կամ թե՝ ուրիշներն էլ ազգակցական կապերի պատճառով իրենց բաժինը չպիտի՞ ունենային, կամ թե՝ ի՞նչ էր սահմանել այդ հարցում երկրի օրենքը: Այսուամենայնիվ, ընդունում եմ, որ Հիսուս Իր աստվածային հայտնատեսությամբ և արդար դատաստանով կարող էր կարգավորել ծագող բոլոր դժվարություններն անգամ, սակայն դա ի՞նչ արդյունք կամ ի՞նչ օգուտ պիտի ունենար: Իր տված վճիռը տեղից կշարժե՞ր, կփոխե՞ր ու կհեղաշրջե՞ր արդյոք երկու եղբայրների սրտերը, որոնք այդքա՜ն անարդարությամբ ու ատելությամբ էին լցված միմյանց դեմ: Կարծում եմ, որ նրանք դարձյալ նույնը պիտի մնային, ինչ որ առաջ էին: Հետևաբար, օրինական որևէ կարգադրություն ո՛չ մեկին և ո՛չ մյուսին չգոհացնելուց զատ, նաև չպիտի փոխեր միմյանց նկատմամբ ունեցած նրանց վրեժխնդիր ու քինախնդիր տրամադրությունները: Միայն մեկ եղանակով, այն է՝ նրանց սրտին, նրանց զգացմունքներին դիմելով էր, որ այս երկու եղբայրների խնդիրը կարելի կլիներ լուծել:

Նաև նկատի ունեցեք, որ եթե Հիսուս կամենար արտաքին եղանակով լուծել այս հարցը, ապա կդառնար դատական դերակատարություն ունեցող մի անձ միայն և եթե նույնիսկ այս ներկայացված խնդրին անսխալ վճիռ էլ տված լիներ, անշուշտ կարիք կլիներ նաև նմանատիպ այլ խնդիրների վերաբերյալ ևս վճիռ կայացնել: Այսպես, օրինակ, ստիպված պետք է լիներ վճիռ արձակել հետևյալ հարցերի շուրջը, որոնք Իր օրերին մեծ հրատապություն էին ձեռք բերել. արդա՞ր էր, որ հրեաները ենթարկվեին հռոմեական լծին: Արդա՞ր էր, որ փարիսեցիները Իսրայելում իշխող տարրը լինեին: Արդա՞ր էր, որ անհետևանք մնար գերիների հարցը: Բոլոր այս խնդիրների մասին Հիսուս, իբրև դատական իշխանություն ունեցող մեկը, պիտի վճիռ կայացներ, այնպես չէ՞: Պետք էր, որ մերկացներ բոլոր կեղծիքներն ու անարդարությունները, պետք էր, որ դատապարտեր ու հիմնահատակ կործաներ այդ ամենը: Բայց մտածե՞լ եք, թե դրա վերջը ուր կհասներ. քաղաքացիական պատերազմի, տիեզերակա՛ն պատերազմի:

Բոլոր զեղծումների դեմ պայքարելով՝ ամենուր իսկական հեղափոխություն պիտի առաջանար ու, բնականաբար, այս արդար միջոցների դեմ անարդար, պաշտպանողական դիմադրություն պիտի սկսվեր հենց սկզբից իսկ, և այնուհետ էլ այդ դիմադրությունը պիտի անհավատալիորեն մեծանար ու այդպիսով՝ ողջ աշխարհը սպանդանոցի պիտի վերածվեր: Ահա՛ այդ վերջին՝ արտաքին եղանակի հետևանքը: Ի՞նչ է, կարծում եք, որ աշխարհը կարո՞ղ է կերպարանափոխվել արտաքին եղանակով: Ինչպես որ իմ բնաբանի երկու եղբայրները Հիսուսի շուրթերից ելած պատգամը լսելուց հետո շարունակեցին մնալ նախկին, միևնույն զգացումի ու տրամադրության մեջ, աշխարհը նույնպես, իր բոլոր անարդարությունների հրապարակվելուց և ուժգին հարվածներ ստանալուց հետո դարձյալ այդ ամենի միջից դուրս պիտի գար՝ է՛լ ավելի լցված անարդարությամբ, ատելությամբ ու վրեժխնդրությամբ:

Բավական չէ մարդկային հասարակությունը արտաքին միջոցներով հեղաշրջելը, ինչպես որ բավական չէ միայն դաշտը հերկելը՝ այն բեղմնավոր դարձնելու համար: Ուրիշ մի բան է պետք: Ինչպես հողի համար, մարդկային հասարակության համար ևս մի սերմ, նոր կյանքի մի սկզբունք է պետք: Հիսուս սերմնացան է, որ սիրո և արդարության սերմ է ուզում ցանել սրտի արտում: Նա շատ բնական ու սքանչելիորեն է նկարագրում Իր այս դերը: Ինքը ճշմարտությունը չի պարտադրում բիրտ ուժով կամ որևէ բռնադատ ճնշումով. Նա ճշմարտությունը դնում է սրտերի մեջ: Այնտեղ է միայն, որ այդ սերմը կարող է ծիլ տալ, և հոգ չէ, որ դանդաղորեն աճի. քիչ-քիչ ծլարձակելն էլ բավական է աշխարհը փոխելու համար: Այսպիսով, Հիսուս, աշխարհին Սահմանադրություն կամ Օրենսգիրք տալու փոխարեն, մարդու հոգու խորքում, նրա սրտի մեջ գցում է արդարության, սիրո և ճշմարտության սերմն ու տարրը, որը մարդուն միշտ արթուն է պահում, որը խռովում է նրա եսասիրությունը, որը կրծում է նրա անարդարության արմատներն ու այդկերպ հեղաշրջում մարդկության բոլոր վատ ունակություններն ու չար բարքերը:

Ոմանք զարմանք են հայտնում, որ Հիսուս և առաքյալները որևէ առիթով չեն բողոքել ո՛չ ստրկական օրենքների դեմ, որոնց ենթակա էին կանայք ու մանուկները, ո՛չ սոցիալական անհավասարության դեմ, որի տակ այնքա՜ն ճնշված էին աղքատները, ո՛չ էլ իշխանությունների դեմ, որոնք աշխարհն իրենց ճանկերի մեջ պահելով՝ տառապեցնում էին այն: Ո՛վ հավատացյալներ, բողոքելը, հեղափոխություն քարոզելը շատ դյուրին բան է, սակայն նորը, հրաշալին ու աստվածայինը ոչ թե բռնության դեմ՝ բռնությամբ, չարի դեմ՝ չարությամբ շարժվելով ու այդպիսով այն տկարացնելով ու դադարեցնելով է իրականանում, այլ չարության դեմ՝ բարությամբ, անարդարության դեմ՝ արդարությամբ ու գթությամբ ընթանալով:

Կարծում եմ, որ գոնե մասամբ կարողացա ձեզ հասկացնել, թե ինչո՛ւ Հիսուս մերժեց միջամտել այս ժառանգական վեճին: Հիսուս մարդու հոգու ու սրտի հետ կամեցավ գործ ունենալ և Իր սկզբունքը եղավ հոգու ու սրտի միջոցով ներգործելը: Այս խնդրից կարող ենք բխեցնել հետևյալ հարցերը. որո՞նք են քրիստոնեական կրոնի կապերը քաղաքական հարցերի հետ, կրոնը կարո՞ղ է կամ պարտավո՞ր է որևէ աստիճանի միջամտել քաղաքական համարվող խնդիրներին: Ահա՛ կարևոր մի հարց, որի պատասխանը ամենքս պետք է գիտենանք, քանի որ դա ամենաշատ այժմեականություն ունեցող հարցն է ներկա դարում:

Պատմականորեն ապացուցված է, որ որևէ մեկ այլ բան այնքան խորը ներգործություն չի ունեցել քաղաքական աշխարհի վրա, որքան կրոնը: Կրոնն է, որ ժողովուրդների նկարագիրն է կազմում և նրա ճակատագիրն է կառուցում. սա բացահայտ է բոլոր ժամանակների համար: Զոր օրինակ, ինչո՞ւ են հնդիկները ճնշված ու հալածված դրության ենթարկված: Արդյո՞ք իրենց ցեղային բնության հետևանքով է, որ անկարող են՝ հասկանալու հավասարության նշանակությունը: Ո՛չ երբեք, քանի որ, ինչպես ուսումնասիրություններն են հաստատում, նրանք պատկանում են մի ցեղի, որից նաև մենք ենք սերում: Նրանք՝ մեզ նման, ունեն միևնույն նախահայրերը, նրանց լեզուն մեր լեզվի մայրն է: Մի բան կա միայն, որ նրանց տարբերում է մեզնից. կրոնն է:

Կրոնն է, որ սովորեցնում է նրանց, թե Բրահման՝ ամեն բանի ծագումը և սկիզբը, մարդկանց բաժանել է չորս դասակարգի՝ քուրմերի, պատերազմամարտիկների, վաճառականների ու ծառաների: Եվ որևէ մի դասակարգի մարդ չի կարող մտնել ու խառնվել ուրիշ դասակարգին, այլ պիտի մնա այն դասակարգի մեջ, որում ծնվել է: Այս ամենից կարելի է եզրակացնել, որ դասակարգերի միջև մի անխորտակելի պատ է կանգնեցված, որն այդ դասակարգերը բաժանում է իրարից և սահմանափակում մյուսի զարգացումը, ընդունակությունների դրսևորումը և տրամադրությունները: Ահա ա՛յս է բրահմայականության ուսուցումը, որը «սպանում» է ամեն առաջադիմություն և աստվածացնում բոլոր հարստահարությունները:

Այս օրինակը հիշեցինք՝ ցույց տալու համար, որ կրոնն է կառուցում ժողովուրդների նկարագիրը: Բոլոր այն ժողովուրդները, որոնք իրենց քաղաքակրթությամբ մեծ դեր ունեն աշխարհի ճակատագրի վրա, այդ իրենց իսկ դավանած կրոնի հետևանքով է, որովհետև այդ ժողովուրդները առավել կամ պակաս կերպով ազդվում են իրենց կրոնից ու նրա ներշնչանքից: Որքան լավ ըմբռնված լինի քրիստոնեական կրոնը, այնքան ժողովուրդը ազատ, զորավոր, մեծ և առաջադիմող կլինի, և որքան որ քրիստոնեությունը այլափոխված ու աղճատված ձևով ուսուցանվի ու ընկալվի, այնքան ժողովուրդը դատապարտված է՝ առաջնորդվելու անիշխանության ու քայքայումի:

Քրիստոնեական կրոնը բավարարվում է հոգիների վրա ներգործելով՝ իրականացնել Աստծո արքայությունը երկրի վրա. այն խոսում ու ներշնչում է արդարությունը, սրբությունը և սերը: Այս պայմանների առկայությամբ միայն պիտի իրականացած լիներ Ավետարանի այն խոսքը, որն ասում է. «Խնդրեցե՛ք Աստծո արքայությունը, և ամեն բան ձեզ կտրվի ավելիով» (Ղուկ. ԺԲ 31):

Այսպես, երբ եկեղեցին կամենում է իջնել քաղաքական ասպարեզ՝ անսալով քաղաքական կուսակցությունների կոչերին ու թելադրանքներին, կամ, մեր բնաբանում գործածված բառերով ասած՝ երբ ներկայացված ժառանգական խնդրի մեջ է խորամուխ լինում՝ որոշում կայացնելու նպատակով քննելով երկու եղբայրների կարծիքների ու պահանջների տարբերությունները, այդժամ եկեղեցին մոռանում է Տիրոջ օրինակը և միջամտում է այնտեղ, որտեղ Հիսուս մերժեց միջամտել, ու այդկերպ եկեղեցին իրեն դժվարին կացության մեջ է դրած լինում և իր դիրքը, պաշտոնը, դատը ու ինքն իրեն առհասարակ տանում է դեպի քայքայում: Քանի՜ անգամ եկեղեցին այսկերպ, ողբալիորեն նվաստացրել է ինքն իրեն: Բնավ պետք չէ, որ եկեղեցին քաղաքականությամբ զբաղվի, պետք չէ այս կամ այն կուսակցության համակիր կամ հակակիր լինի, այլ պետք է, որ բոլոր կուսակցությունների անդամ եղող անհատների սրտի և հոգու հետ գործ ունենա ու նրանց ներշնչի միմիայն արդարություն, գթություն և եղբայրասիրություն:

Ահա այստե՛ղ է եկեղեցու դերը: Եկեղեցին արդարության ու սիրո մի սրբարան է, որտեղ ամեն մարդ կարող է մտնել ու իր սրտով, անխտիր, հարաբերվել Աստծու հետ, քանի որ եկեղեցում միայն մարդ կարող է շնչել արդարության, եղբայրասիրության և փոխադարձ հարգանքի քաղցր օդը: Եկեղեցուց դուրս պետք է թողնվի այն, ինչը որևէ կուսակցության դրությանն ու ուղղությանն է պատկանում: Եկեղեցուց ներս միայն հաշտության, զոհողության, զիջողության, խոնարհության մասին է պետք մտածել ու խոսել: Ահա՛ այն անհրաժեշտ պայմանը, որին եկեղեցին պետք է հավատարիմ մնա, եթե ուզում է աշխարհում պահպանել իր անփոխարինելի ու անհամեմատելի հեղինակությունը: Այսկե՛րպ միայն եկեղեցին կարող է մնալ ամենքի կողմից հարգելի ու գուրգուրելի:

Եկեղեցին հասարակական խնդիրներին էլ չպիտի միջամտի: Հասարակությունը պահանջում է ունեցվածքի ու դիրքի հավասարություն: Եկեղեցին բնավ չպետք է միջամտի այս խնդրին ո՛չ ուղղակիորեն և ո՛չ էլ ոգևորելու նպատակով միայն, քանի որ հասարակական այս պահանջը անտեղի ու անիրագործելի է: Եթե եկեղեցին որևէ հրաշքով ունեցվածքի ու դիրքի հավասարություն իրականացներ կամ, մեր բնաբանի խոսքերով ասած, եթե ներկայացված ժառանգական խնդիրը լուծեր ժառանգության հավասար բաժանումով, միևնույն է, վաղը դարձյալ անհավասարություն պիտի ստեղծվեր, քանի որ ամեն անհատ նույն մտքի, ձիրքի կամ ուժի տերը չէ: Աշխարհում ունեցվածքի, ձիրքերի և ուժերի հավասարություն հնարավոր չէ ու պետք չէ, որ լինի, քանի որ այդժամ մարդկային հասարակության կապը կդադարի գոյություն ունենալուց: Անհավասարությունն է, որ ստեղծել է մարդկային հասարակության ներքին կապը: Իրականանալի հավասարություն գոյություն ունի Օրենքի առաջ, իրավունքի համար միայն, բայց ունեցվածքի ու դիրքի համար այն չկա և չի էլ կարող լինել:

Բնությունը տաղանդով, առողջությամբ, ուժով, ֆիզիկական ու բարոյական ճանապարհներով զանազան և իրարից տարբեր ուժեր է շնորհել մարդկանց: Այս զանազան ուժերն են, որ մարդկանց մոտեցնում են իրար: Ըստ այսմ, Հիսուս իրավամբ չպատասխանեց այս հարցումին. «Վարդապե՛տ, ասա եղբորս, որ ժառանգությունը ինձ հետ բաժանի»: Պետք չէր պատասխանել, քանի որ Հիսուսի պաշտոնը շատ ավելի բարձր էր: Նրա պաշտոնը փոխադարձ հարգանքով իրար մոտեցնելն էր նրանց, ովքեր նյութական և բարոյական շահերով բաժանված էին իրարից: Այս պաշտոնը մերն էլ պետք է լինի: Ինչքա՜ն տներ կան, որ քանդվել են նմանատիպ խնդիրների պատճառով: Ինչքա՜ն հասարակություններ կան, որ ներքին ու արտաքին, կուսակցական ու սկզբունքային խնդիրների հետևանքով լարված հարաբերություններ ունեն միմյանց նկատմամբ և դատարաններն ու օրենքներն են, որ նրանց խաչաձևում են՝ լուծելու համար խնդիրներ, որոնք հյուծում են մարդկային կյանքը, թունավորում են արյունը և չորացնում՝ ոսկորները:

Հիսուս ժառանգական այս խնդրի վերաբերյալ որևէ կարգադրություն տալուց հրաժարվելով՝ ազդու մի զեկույց է «կարդում»՝ մատը հենց վերքի վրա դնելով. «Տեսեք, որ զգույշ լինեք ամեն տեսակ ագահությունից, որովհետև մարդու կյանքը իր կուտակած հարստության մեջ չէ»: Այս ժառանգական վեճի բուն շարժառիթը, ինչպես երևում է, ագահությունն էր:

Թերևս պիտի ասողներ լինեն, թե՝ «մի՞թե հանցավոր բան է, երբ մարդ տեր է լինում իր ունեցվածքին, երբ դրամ է ավելացնում կամ երբ մշտապես ջանում է իր ունեցածները շատացնել»: Անշուշտ, ոչ: Սխալ է ժողովրդին քարոզելը, որ հարստությունը, ինչքը, ունեցվածքը ավելացնելուն հետամուտ չլինեն: Ու նաև իրավունք եմ տալիս բոլոր այն վաճառականներին, որոնք կիրակի օրերը նմանատիպ մի նյութի մասին քարոզ են լսում, հաջորդ օրը կրկին, ավելի մեծ եռանդով շարունակեն իրենց շահույթն ավելացնելու գործը: Ուրեմն, սխալ մի բան կա, որ քարոզվում է, սակայն բնավ էլ չի կարողանում ազդեցիկ ու տպավորիչ լինել: Մարդը ենթակա է բնության օրենքներին. նա պետք է աճի, մեծանա, բարձրանա այն շրջանակում, որում գտնվում է: Եթե արգելք դառնաս այս ձգտմանը, ամենածանր հարվածը հասցրած կլինես այն բոլոր ձեռնարկումներին, որոնք սահմանված են մարդկության բարօրության համար, և ոչնչացրած կլինես ամեն ջանասիրություն ու առաջադիմություն:

Որտե՞ղ է, ուրեմն, չարիքը: Որտեղի՞ց է այն սկսվում: Այն սկսվում է հենց բուն եսասիրությունից: Բոլոր աղետների մայրը եսասիրությունն է: Մենք, ինքներս մեր մասին մտածելու հետ մեկտեղ, նաև մեր նմանների մասին պետք է մտածենք: Համընդհանուր մի սկզբունք կա, որը պետք է հիշենք. մենք Աստծուց ենք ստացել ամեն բարիք ու հաջողություն և, հետևաբար, դրանք մեզ համար պետք է լինեն ոչ թե նպատակներ, այլ միջոցներ՝ լրացնելու մեր կոչումը: Իբրև քրիստոնյա մեր կյանքի նպատակը պետք է լինի Աստծուն և մեր նմաններին ծառայելը: Տաղանդը, գիտությունը և երջանկությունը Աստծուց մեզ տրված միջոցներ են: Երբ այս միջոցները մեզ համար նպատակ ենք դարձնում, այդ ժամանակ է, որ սկիզբ է առնում չարիքը: Օրինակի համար, Աստված մեզ տվել է սեր՝ նույնիսկ մեր անձի համար, որը պետք է օգտագործենք մեր գոյության պահպանման համար: Այս սերը նպատա՛կ դարձրեք, և այն ահռելի եսասիրության կվերածվի: Աստված մեզ բանականություն է տվել՝ ճշմարտությանը հասնելու համար: Նպատա՛կ դարձրեք այն, և ինքներդ ձեզ կգտնեք իմացական մի կուռքի առջև: Աստված մեզ կամքի ազատություն է տվել՝ հոժարակամ իրեն ծառայելու համար: Նպատա՛կ դարձրեք այն, և հպարտությունն է, որ ի հայտ պիտի գա: Աստված մեզ ունեցվածք, հարստություն է տվել՝ այս աշխարհում այն իբրև միջոց գործածելու և բարիք գործելու համար: Նպատա՛կ դարձրեք այն, և ահա՛ ագահությունն է, որ պիտի ունենանք:

Հիսուսի տեսակետի համաձայն, փաստորեն, ագահությունը կյանքը ունեցվածքի մեջ փնտրելու և ոչ թե՝ հարստություն կուտակելու մեջ է: Հիսուս չի դատապարտում նրանց, ովքեր աշխատում և հարստություն են կուտակում, այլ դատապարտում է միայն նրանց, ովքեր իրենց կյանքը այս աշխարհի հարստության մեջ են տեսնում, ունևոր լինեն նրանք, թե՝ ոչ, քանի որ աղքատներ կան, որ շա՜տ ունևորներից ավելի ագահ կարող են լինել: Հիսուս դատապարտում է սերը դրամի նկատմամբ, քանի որ մարդիկ կան, որ դրամին են վստահում և ճանապարհ ընկնում՝ փոխանակ Աստծուն վստահելու և ապավինելու: Ահա այսպիսինների՛ն է, որ Հիսուս դատապարտում է՝ նրանց ագահներ անվանելով: Կյանքը դրամով ապահով չի դառնում, երջանկությունը դրամով չի կարելի գնել: Երբ սրտում պակասում է սերը, հնարավոր չէ կյանքը երջանիկ դարձնել ունեցվածքը ավելացնելու միջոցով: Տգետին մտցրեք հարուստ մատենադարանից ներս, հիվանդին նստեցրեք ճոխ սեղանի առջև, որդեկորույս մորը պալատի շքեղությունը ընծայեք. միևնույն է, այդ ամենը որևէ դարման լինել չի կարող: Հարստությունը և ճոխությունը չեն կարող լուսավորել միտքը, փրկել հիվանդին, մորը վերադարձնել իր սրտի հատոր զավակին:

Ագահը իր հոգին գերի է դարձնում նյութին, այն վաճառում է դրամով: Այդ, իսկապես, ամենից մահացու մեղքն է: «Որևէ ագահ, այսինքն՝ կռապաշտ, Քրիստոսի և Աստծո արքայության մեջ ժառանգություն չունի» (Եփես. Ե 5): Ագահը աշխարհի անկայունությունը նկատի չի առնում. նա անզգամ ու կարծրասիրտ է: Նա իր անձի մասին է միայն մտածում: Նա խաբեբա, բռի մեկն է, որը ո՛չ բարեմտություն, ո՛չ պատիվ, ո՛չ խիղճ չունի: Նա գիշատիչ թռչունի պես ամեն ինչ կուլ է տալիս: Նա նման է փշոտ մացառուտի, որը փետրում է մոտեցող ոչխարների բուրդը, նման է ցեցի, որը կառուցում է՝ իր շուրջն ավերելով: Ագահը նման է հոշոտող գայլի, որը լափում է ամեն բան, հորդառատ հեղեղի պես է, որը ավերում է չորսբոլորը: Նա չի կարողանում հագենալ ո՛չ ներքուստ, ո՛չ արտաքնապես. «Արծաթ սիրողը չի կշտանա արծաթից» (Ժող. Ե 9), և, ի վերջո, իր մահվան պատճառ է կդառնա. «Ագահը սպանում է իր հոգին» (Առակ. ԺԵ 27):

Ագահ լինելուց դադարում ենք այն ժամանակ, երբ Աստծու ողորմության, բարության ու նախախնամության վրա անվերապահ վստահություն և հավատք ենք ունենում: Եթե նկատի ունենաք, որ նախախնամող Աստված հոգում է մեր մասին այնպես, ինչպես հոգում է դաշտի թռչունների ու հովտի շուշանների մասին, այլևս չեք տարակուսի Նրա մարդասիրության վրա և ձեր հոգին էլ երկնային լուսեղեն ճաճանչների ներքո կենդանություն ու ոգևորություն կստանա և անպատում ուրախություն կզգա նույնիսկ տառապանքի վայրկյաններին: Այդ դեպքում այլևս չպիտի կապվեք ու նայեք երկրավոր ունեցվածքին ու հարստությանը այնպես, ինչպես բնաբանում հիշատակված մարդն էր կապված իր ունեցվածքին և իր կյանքն էլ հարստությունից կախված էր համարում:

Երանի՜ նրանց, որ Հիսուսի այս պատգամի համաձայն, կզգուշանան իրենց սիրտը երկրավորին կապելուց: Թող որ միտքը զբաղվի երկրավոր բարիքների հաջողություններով, բայց սիրտը պետք է սևեռված լինի Աստծուն ու երկնավորին և Նրա սիրո մեջ պետք է փնտրի իր երջանկությունը: Հոգ չէ, որ մարդը երկրի վրա Աստծու թագավորության իրականացումը վայելել չկարողանա, բայց նա մի օր պիտի կարողանա Աստծու թագավորությունը երկնքո՛ւմ վայելել՝ անհունապես գերազանց փառքով և Հիսուս Քրիստոսի հավիտենական երանությամբ:

Տեր Ղևոնդ վրդ. Դուրյան, «Պարզ քարոզներ», Բ հատոր, Փարիզ, 1924 թ.

Արևելահայերենի վերածեց Գևորգ սրկ. Կարապետյանը

Աղբյուր՝ Surbzoravor.am

Հետևեք մեզ նաև Telegram-ում